KHÁI NIỆM “BẠO LỰC CÁCH MẠNG”

Theo nghĩa thông thường: Dùng sức mạnh để cưỡng bức, đàn áp, buộc đối phương phải  khuất phục nếu không thì quật ngã, tiêu diệt.

  Bạo lực trong đấu tranh giai cấp được hiểu là bạo lực chính trị : bạo lực của giai cấp thống trị dùng để trấn áp, bảo vệ quyền lực nhà nước và bạo lực của giai cấp bị thống trị dùng để đánh đổ giai cấp thống trị, giành lấy quyền lực nhà nước về tay mình. Do tính chất giai cấp của bạo lực như trên, người ta phân chia bạo lực chính trị thành hai loại: bạo lực cách mạng và bạo lực phản cách mạng.

  Bạo lực cách mạng là một phạm trù dùng để chỉ một phương pháp giành chính quyền của quần chúng. Việc dùng bạo lực cách mạng là cần thiết và tất yếu trong mọi cuộc cách mạng của quần chúng, nhằm lật đổ một chế độ chính trị lỗi thời và phản động, thiết lập nên một chế độ chính trị tiên tiến và cách mạng. C.Mác và F.Anghen từng nêu một luận điểm nổi tiếng: “Bạo lực là bà đỡ cho mọi xã hội cũ đang thai nghén một xã hội mới”. Đối với cuộc cách mạng vô sản, V.I.Lênin cũng khẳng định rằng “không có cách mạng bạo lực thì không thể thay thế nhà nước tư sản bằng nhà nước vô sản được”.

  Phương  pháp bạo lực cách mạng phân biệt với phương pháp được gọi là hoà bình cách mạng, tức là từ chối việc dùng bạo lực mà dùng cách thương lượng hoà bình đòi giai cấp thống trị phải nhượng lại quyền lực, hoặc là bằng con đường tranh cử nghị viện giành đa số phiếu để đứng ra lập chính quyền mới.

  Thực hiện bạo lực cách mạng phải dựa vào hai lực lượng và hai hình thức đấu tranh cơ bản: chính trị và vũ trang (quân sự) và kết hợp chặt chẽ giữa  hai lực  lượng và hai hình thức đấu tranh đó một cách linh hoạt, thích hợp với so sánh lực lượng và nhằm phục vụ yêu cầu của từng thời kỳ đấu tranh cách mạng. Có quan niệm bạo lực cách mạng tổng hợp như vậy, mới thấy hết sức mạnh của cách mạng, mới dám phát động quần chúng đứng lên khởi nghĩa, cũng như sau khi quần chúng đã nổi dậy rồi, mới dám tiếp tục tiến công  để đưa cách mạng tiến lên, hoặc khi đã phát động đấu tranh vũ trang rồi sẽ không  bị sa vào chiến lược phòng ngự mà vẫn kiên quyết  giữ vững chiến lược tiến công.

Trên vấn đề phương pháp cách mạng, bằng phương pháp nào để giành chính quyền? - bạo lực cách mạng hay hoà bình cách mạng-, từng diễn ra cuộc đấu tranh không khoan nhượng giữa những người mácxít với những người phi mácxít cùng những người theo chủ nghĩa cải lương, cơ hội và xét lại trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.

Ở Việt Nam, cuộc đấu tranh đó cũng từng diễn ra gay gắt vào những thời điểm mà cách mạng phải quyết định, không được do dự chần chừ, về con đường tiến lên giành chính quyền. Đó là thời điểm trước cuộc Cách mạng tháng Tám, 1945 sau khi Nhật đảo chính Pháp, lập chính phủ Trần Trọng Kim. Đó còn là thời điểm của  của những năm 1956 - 1959 ở miền Nam, khi Mỹ và chính Ngô Đình Diệm từ chối hiệp thương tổ chức tổng tuyển cử cả nước.

Ở Việt Nam, nét nổi bật của phương pháp sử dụng bạo lực cách mạng tổng hợp của cách mạng miền Nam đã được tổng kết là: lực lượng chính trị quần chúng kết hợp với lực lượng vũ trang nhân dân; bắt đầu từ khởi nghĩa từng phần ở nông thôn và từ khởi nghĩa phát triển thành chiến tranh cách mạng; kết hợp chặt chẽ đấu tranh quân sự, đấu tranh chính trị với đấu tranh ngoại giao; kết hợp khởi nghĩa quần chúng với đấu tranh cách mạng, kết hợp nổi dậy với tiến công, tiến công và nổi dậy; đánh địch trên cả ba vùng chiến lược : nông thôn rừng núi, nông thôn đồng bằng và đô thị; đánh địch bằng ba mũi giáp công : chính trị, quân sự và binh vận; kết hợp ba thứ quân: bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ; kết hợp chiến tranh nhân dân địa phương với chiến tranh của các binh đoàn chủ lực; kết hợp đánh lớn, đánh vừa và đánh nhỏ; thực hiện làm chủ để tiêu diệt địch, tiêu diệt địch để làm chủ; nắm vững phương châm chiến lược đánh lâu dài, đồng thời biết tạo ra thời cơ mở những đòn tiến công chiến lược làm thay đổi cục diện chiến tranh, tiến lên thực hiện tổng tiến công và nổi dậy đồng loạt, giành thắng lợi cuối cùng.

Khi sử dụng phạm trù bạo lực cách mạng cần phân biệt những cặp khái niệm sau: Bạo lực không đồng nghĩa với  vũ lực, vũ lực chỉ là một trong hai hình thức của bạo lực. Bạo lực chính trị không đồng nghĩa với đấu tranh chính trị, đấu tranh chính trị là một trong hai hình thức của bạo lực chính trị. Không phải bất cứ hình thức đấu tranh chính trị nào cũng đều là bạo lực cách mạng, mà chỉ được coi là bạo lực cách mạng, những hành động của quần chúng ngoài khuôn khổ pháp luật nhà nước của giai cấp thống trị, nhằm mục đích trực tiếp đánh đổ chính quyền của chúng, giành chính quyền về tay nhân dân khi vấn đề chính quyền đang được đặt ra một cách trực tiếp.